Yeni Doğan Bebeğin Fizyolojik Özellikleri
Birden fazla çocuğu olan her anne baba, bebek bakımının standart bir yöntemi olmadı­ğını bilir. Aşağıda, bebeğinizden yaşamının ilk ayında neler beklenmesi gerektiğini açıklayan bir rehber bulacaksınız; normal varyasyonların söz konusu olabileceğini hatırdan çıkarmayınız.
Ağırlık
Yeni doğmuş bir bebeğin ortalama ağırlığı 2.5 ila 4.5 kg., boyu ise 45 ila 55 cm. arasında değişir. Bebek hastaneyi terkettiği anda, sıvı kaybı ve doğum sonrası iştahsızlığı nedeniyle doğum ağırlığının muhtemelen yüzde 6 ila 10'unu kaybeder. İlk bir ayın sonunda ise ağır­lığı, doğum esnasındaki ağırlığından yaklaşık 1 kg. daha fazla olacaktır.
Duruş ve Hareket Yeteneği
Yeni doğmuş bebeğin duruşu, anne rah­mindeki duruşuna benzer. Doğumda, sert bir zemin üzerine bırakıldığı zaman, başını bir yandan bir yana hareket ettirebilir. Yetişkin bi­rinin omuzuna bırakıldığında başını kaldırabilir. Midesi üzerine yatırıldığında kurbağa duruşuna benzer bir şekil alır ya da top gibi yuvarlanır. Oturma duruşuna getirildiğinde başı öne ya da arkaya düşer. Elleri yumruk şeklinde yumulu-dur.
Bir aylık olduğunda, bebeğin başı destek­lenmediği takdirde yine düşer; ancak bu defa oturma konumuna getirildiğinde başını sııtıyla paralel konumda tutabilir. Bir yandan bir yana yarı yarıya dönebilir. Parmakları açıldığında bir kaşığı eliyle kavrayabilir, fakat hemen elinden atar.
Görme
Yeni doğan bebekler görebilirler. Bebeğiniz, doğduğu andan itibaren gözlerinden 20-30 cm. uzaktaki nesnelere bakışlarını dikebilir ve ha­reket ettirilen bir nesneyi gözleriyle takip ede­bilir. Bu mesafeden daha uzaktaki nesneler be­beğiniz için muhtemelen bulanıktır.
Bebeğiniz bir aylık olduğunda yine nesne­lere gözlerini dikmeye devam eder fakat onla­ra uzanmaz. Ancak gözlerini daha iyi koordine edebilecek duruma gelmiştir. Bebek bu aşa­mada göz göze gelebilmekte ve özellikle anne­sinin yüzüne dikkatle bakabilmektedir.
İşitme
Bebekler işitme duyusuna sahip olarak do­ğarlar ve seslerin yükseklik alçaklık düzeyini ayırdedebilirler. Yüksek bir ses bebeği yerin­den sıçratabilir; oysa yumuşak bir ses bebeği gülümsetebilir ya da gülümser duruma getirir. Bir aylık olduğunda, anne ve babasının sesleri­ni birbirinden ayırabilmektedir.
Konuşma
Yeni doğmuş bir bebeğin lisanı ağlamaktır.
Bir aylık oluncaya kadar bebek lisan repertu­arına yumuşak, gırtlaksı bazı sesler katmış olur.
Beslenme
Yeni doğmuş bebek düzensiz aralarla acı­kır. Bebeğin özellikle doğumdan sonraki birkaç gün beslenmeye karşı kayıtsız davranması az rastlanan bir durum değildir. İlk haftanın so­nunda çoğu bebekler her 2 ila 5 saat arası bes­lenmek ister.
Beslenme bir aylık iken henüz bir dereceye kadar düzenli hale gelmemiştir. Çünkü anne sütü mamadan daha çabuk sindirilir ve bir be­bek gün boyunca her üç saatte ve geceleyin iki defa emzirilmek isteyebilir. Mama verilen bebekler daha geç acıkırlar. Zamanla, bir aylık olana kadar geçen sürenin bitimine yakın bes­lenme sayısı 24 saatte yedi veya sekiz defadan beş ya da altı defaya düşer.
Beslenmenin süresi de düzensizdir. Anne sütüyle beslenen bir bebek bir gün her meme­de 40 dakika emzirilmek isteyebildiği gibi, bir başka gün her memede 10 dakikadan daha fazla kalmayabilir.
İki haftalık olmaya yaklaşırken yeni doğ­muş bir bebek her gün yaklaşık 500 gr. süt içer. Bir aylık olduğunda bu miktar günde 750 grama çıkar.
Barsak Hareketleri
Bebek altını ilk defa genellikle doğumdan 24 saat sonra kirletir. Mekonyum adı verilen bu ilk dışkı, barsak salgılan ve amniyon sıvısın­dan oluşmuştur ve koyu yeşil renktedir. Bebek sütle emzirilmeye başladıktan sonra, genellikle bebek üç dört günlükken, mekonyum dışkısı­nın yerine, ara ya da geçiş dışkılaması başlar. Bu dışkılar genellikle yeşilimsi kahverengi renktedir ve süt pıhtısı ihtiva eder. Bu ara dış­kısı da çıkarıldıktan sonraki bebek dışkısı daha büyük bebeklerin dışkısına benzer.
İlk haftanın sonunda, çoğu bebekler günde üç ya da beş kez altlarını kirletirler. Ancak, özellikle sütle beslenen bebekler için bir gün­de bu miktardan daha fazla altını kirletme de anormal sayılmaz. Bununla beraber, eğer be­beğiniz bir gün boyunca altını kirletmezse de endişelenmeyin. Bu, bebeğinizin kabız olduğu anlamına gelmez.
Anne sütüyle beslenen bebeğin dışkısı, ko­kusuz ve lapa şeklinde ve koyu bir çorba kıva-mındadır. Yeni anne ve baba başlangıçta bunu ishalle karıştırırlar. Fakat değildir. Mamayla beslenen bebeğin dışkısı daha dışkımsı kokar ve genellikle daha katıdır.
Bir ayın sonuna doğru bebekler, genellikle emzirme sonrası olmak üzere, günde üç veya
dört kez altlarını kirletirler. Bununla beraber, özellikle anne sütüyle beslenen bebekler, ba-zan 1 ila 3 gün boyunca hiç altını kirletmeyebi­lir. Bu normaldir ve endişelenecek bir şey yok­tur.
Uyku
Yeni doğmuş bir bebek doğumdan hemen sonra çoğunlukla uyanık durumdadır. Bir ya da iki saat süren bu uyanıklık durumundan sonra bebek derin bir uykuya dalar. Takibeden bir­kaç gün boyunca yeni doğan bebekler günün herhangi bir zamanında toplam 14 ila 18 saat arası uyurlar ve her 4 saatte toplam 30 dakika kadar uyanık kalırlar.
Bir aylık bir bebek zamanının çoğunu, gü­nün yaklaşık en az 14 saatini uykuda geçirir. Anne ve babalar, genellikle ilk ayın sonuna doğru yaklaştıkça bebeğin günde yedi sekiz kez olan uyku halinin günde üç dört kez kısa kestirmeler ve geceleri 5 ila 6 saatlik uzun bir uyku haline geldiğini gözlemlerler. Bununla be-raberf uyku düzeni çok farklı değişkenlikler göstermektedir.
Yeni doğmuş bebeğinizin, günde ne kadar çok ya da az uyuduğuna bakılmaksızın, uyku­su çok hafiftir. Bu yüzden, bebeğiniz uyurken bile, uykusunda tamamen uyanmaksızın yüzü­nü ekşitebilir, ağlayabilir, sıçrayabilir ve hare­ket edebilir.
Ağlama
Ağlama, bir bebeğin ilk iletişim kurma ara­cıdır. Her ne kadar daha tam olarak anlamlı bir mesaj içermiyorsa da yine de başkalarının ko­şup gelmesini hemen her zaman sağlayabil­mektedir. Yeni doğan bebeklerin ağlama mik­tarı, gelişmelerinin tüm*diğer yönlerinde oldu­ğu gibi, değişkenlik gösterir. Bazı bebekler yal­nızca acıkınca ya da altlarını ıslattıkları zaman ağlarken, bazıları ise daha sıklıkla ağlarlar.
Yeni doğmuş bebeğiniz bir gün gün boyun­ca, örneğin emzirmeden önce, uykuya dalar­ken ya da dışkılarken birçok defa ağlayabilir. Başka bir gün, bu ağlamalar daha az gerçekle­şebilir.