ERGENLİĞİN YAŞLARI
Kızlarda ergenlik bulgularıOrtalama 8 yaşlarında başlar.Kızlarda ergenliğin ilk bulgusu memelerin gelişmesidir. Meme gelişmesi ortalama 4 yıl içerisinde tamamlanır. Meme gelişiminden 2-3 yıl sonra ilk adet başlar.Memelerin gelişmesi yumurtalıklardan salgılanan Östrojen hormonu vasıtasıyla olur.Böbrek üstü bezleri ve yine yumurtalıklardan salgılanan androjen hormonu vasıtasıyla da cinsel organ çevresinde ve koltuk altlarında kıllanma başlar.Erkeklerde ergenlik bulgularıOrtalama 9 yaşlarında başlar.Erkeklerde yumurtalıklar (testisler) ve cinsel organ'ın büyümesi ile koltuk altı ve cinsel organ çevresi kıllanmalar, ilk ergenlik bulgularıdır. Koltuk altı ve cinsel organ çevresindeki kıllanma, yumurtalıklardan ve böbrek üstü bezinden salgılanan ve androjen adı verilen bir hormonun etkisi iledir.Yumurta boyutunun 2.5 cm'yi geçmesi, yumurtaların büyümeye başladığının işaretidir.Erken ergenlik Görebildiğimiz seks karakterlerinin erkeklerde 9, kızlarda 7 yaşından önce başlamasına erken ergenlik demekteyiz.Erken ergenlik bir hastalık durumudur ve araştırılması gerekir.Başlıca iki kusurla ortaya çıkar. Konu başında vurguladığımız gibi ya beyin hormonlarının erken salgılanması yada bundan bağımsız olarak yumurtalık ve böbrek üstü bezinden salgılanan hormonların aşırı söz konusudur.Kız çocuklarında erkeklik hormonunun artışı erkeksi bir gelişime, erkek çocuklarında ise dişilik hormonunun artışı kız havasında bir gelişime neden olur. İlk başlarda büyüme ve gelişme hızı da artmıştır. Ancak başlangıçta yaşıtlarına göre uzun olmalarına karşın, kemik uçlarının erken kapanması sonucu, erişkin yaşlarda akranlarına göre daha kısa kalırlar.Beyin hormonlarından kaynaklanan erken ergenliğin nedeni kızlarda henüz tam olarak açıklanamamıştır. Ancak erkek çocuklarında sıklıkla beyin-sinir hastalıklarına bağlı olduğu bilindiğinden, bu konuda araştırma ihmal edilmemelidir.Her iki cinste de sebep olabilecek beyin, yumurtalık ve böbrek üstü bezlerine ait tümör ve hastalıklar söz konusu olabilir.Nadiren ailesel geçişler de söz konusu olabilir.Aşırı fiziksel yorgunluk* Şeker hastalığı* Hipotirodi (Tiroid hormon eksikliği)* Uzun süren böbrek, kalp ve akciğer hastalıkları* Ailesel hastalıklar* Beyin tümörleri* Kafa travmaları* İlaçlar (kolşisin)Erken ergenlik nedenleri* Beyin tümörleri* Beyin apse, kist ve enfeksiyonları* Kızlarda yumurtalık kist ve tümörleri* Böbrek üstü bezi tümörleri* Hipotiroidi (Tiroid hormon eksikliği)* Tedavi amacıyla kullanılan seks hormonlarıGecikmiş ergenlikAdı üzerinde ergenliğin gecikmesi olan bu durumda, izlenmesi gereken seks karakterleri olgunlaşmamıştır.Ergenlik için kızlarda 13, erkeklerde 14 yaş sınır olarak kabul edilir. Bu yaşların geçilmesine rağmen cinsel olgunlaşma belirtileri yoktur.Gecikmiş ergenlik de erken ergenlik gibi bir hastalık durumudur ve araştırılması gerekir.Erkeklerde kızlardan daha sık görülmektedir.Oldukça geniş nedenleri olabilir. Bu nedenle ciddi bir soruşturma ve tetkik gerekebilir. Bir başka deyişle yalnızca hormonal nedenler değil olası nörolojik ve kalıtımsal hastalıklar da göz ardı edilmemelidir.Gecikmiş ergenlik nedenleri* Büyüme hormonu eksikliği* Beslenme yetersizliği* Ergenlik nedir?Ergenlik, çocuklarımızda gözleyebildiğimiz seks karakterlerinin başlangıcı ile cinsel gelişmenin tamamlanması arasında geçen süreyi içerir.Bu süre bedensel gelişme, psikolojik ve sosyal olgunlaşmayı birlikte yansıtmaktadır. Halk dilinde buluğ çağı olarak da dile getirdiğimiz bu süre tamamlandığında erkeklerde sperm üretimi, kızlarda yumurtlama tam ve kusursuz olarak işlev kazanmış olur.Kemik ve kas kitlesinde artış ile birlikte en hızlı büyüme de bu dönemde görülür. Sonunda kemik uçlarındaki kıkırdaklar kapanarak büyüme durur.Tün bu olayları yöneten ve yönlendiren komuta merkezi beynimizdir. Beynimizin arka lopundan salgılanan hormonlar, seks ve fizik gelişme için gereken emirleri (uyarıları) kemik ve kasların yanı sıra cinsel organlara da vererek, ergenlik sürecinin sağlıklı bir şekilde tamamlanmasını sağlarlar.Emir'e uyan yumurtalıklar, rahim ve cinsel organlar büyür. Koltuk altı ve cinsel organlar çevresinde kıllanmalar bu süreç içinde tamamlar ve ergenlik dönemi sona ererek olgunluğa doğru ilk adımlar atılmış olur.